Zapamiętaj mnie i lub zarejestruj | Zapomniałem hasła

Artykuły Recenzje Harmonijkowe Bitwy
Szukaj Użytkownicy Grupy
Odpowiedz do tematu
Autor
Wiadomość
Trojden 


Wiek: 36
Posty: 377
Otrzymał 16 punkt(ów)
Skąd: Niemcz
Wysłany: 2009-07-14, 20:06    [Artykuł] Czytanie zapisu nutowego

Witajcie,


zauważyłem, że nie ma podobnego artykułu na forum, więc postanowiłem go założyć. W niniejszym poście zamieszczę podstawy, niezbędne do czytania nut. Załączam pod spodem schemat, który pomoże wam w zrozumieniu tegóż jakże ważnego dla nas pisma :) Czytanie nut jest przydatną umiejętnością.

Schemat nr 1 i 2 znajdziecie w dolnej części posta!

Na wstępie - klucz wiolinowy [na schemacie1 - A] rozpoczyna każdą pięciolinię i oznacza główny zapis nutowy, czyli główną melodię danego utworu. Występuje jeszcze klucz basowy, występujący często w zapisie dla pianistów określając dźwięki przypadające na lewą rękę grającą na basowej skali fortepianu. My nie możemy grać na dwóch instrumentach więc w część basową nie będę się zagłębiał. Zresztą nie różni się wcale od tego co chcę wam przekazać. Występują również subbasowe, barytonowe, sopranowe i masa innych i one nie są nam w ogóle do szczęścia potrzebne. Zostawmy to studentom akademii muzycznych ;)

1) Rodzaje nut i co oznaczają:

Wyróżniamy kilka podstawowych typów nut:
- cała nuta (trwa przez cały takt na 1-2-3-4) [na schemacie1 - H]
- półnuta (przypada na pół taktu 1-2 albo 3-4) [na schemacie1 - C]
- ćwierćnuta (przypada na 1 albo 2 itd.) [na schemacie1 - E]
- ósemka (czyli 1/8 taktu - na jedną ćwierćnutę przypadają dwie ósemki) [na schemacie1 - F]

Te są podstawowe. Dalej są jeszcze "szesnastki" czyli 1/16 taktu i "trzydziestki dwójki" czyli 1/32 taktu. Występują rzadziej, gdyż wiąże się to z niezwykła szybkością gry i mało kto jest w stanie osiśgnąć taki poziom. Jeśli jeszcze jest to nie jasne to dla zobrazowania. takt to znane nam wszystkim bicie rytmu na 1-2-3-4. Jeden dźwięk na 1 to ćwierć nuta. Jeśli podczas pierwszego wybicia taktu mamy dwa dźwięki to mamy już rozpisane ósemki. I tak dalej i tak dalej. Dodatkową opcją dodawaną do nut jest kropka - nie znam fachowej terminologii [na shcemacie1 - C] która wydłuża dany dźwięk o połowę danej nuty - czyli w przypadku na przykład półnuty [na schemacie1 - C] mamy 1-2-3 przypadające na takt. Często stosowanym zabiegiem przy zapisie nutowym jest odgórne łączenie nut. Tyczy się to ósemek głównie [na schemacie1 - F] bądź szesnastek i szybszych. Ma to jeden znany mi cel - czytelność zapisu. Nie możemy łączyć w ten sposób ćwierćnut i półnut, gdyż wprowadzałoby to niepotrzebny zamęt.

Na schemacie 2 macie rozrysowane jakie dźwięki przypadają na ułożenie nut na pięciolinii.

2) Jak i ile dźwięków grać?

W tym celu służy nam określenie rytmu [na schemacie1 - B]. Fachowo jest to nazywane "metrum" bądź "jednostka metryczna". Oznaczenie jakie widzicie na shcemacie oznacza ile dźwięków W CAŁYM UTWORZE, przypada na takt. W przypadku schematu są to trzy dźwięki (przykładowo 3 ćwierćnuty) na jeden takt. Takty są odzielane na pięciolni pionową kreską przecinającą pięciolinię. Najczęściej spotykanym rytmem są "cztery czwarte" (4/4) również w blues'ie. Akordy do akompaniamentu [na schemacie1 - D] są opisane na górnej części pięciolini znanymi nam już oznaczeniami konkretnych dźwięków.

3) Inne ważne zapisy na pięciolinii:

a) Znaki chromatyczne

Pierwszym z nich jest "krzyżyk"
a drugim jest "bemol".

Są one umieszczane na jednej z linii na pięciolini i każdy dźwięk który akurat na tej linii pada jest w przypadky krzyżyka podwyższany o pół tonu a w przypadku bemola, obniżany o pół tonu. Czyli w naszym języku, bemol to podciąg a krzyżyk to overbend. Jeśli nie chcemy aby wszystkie dźwięki na danej linii były obniżane lub podwyższane to odpowiednio bemol albo krzyżyk występuje przy konkretnej nucie jaką chcemy "zmodyfikować".

Dodatkowym znakiem jesy "kasownik"
Kasuje on działanie innego znaku chromatycznego. Czyli przykładowo mamy na linii krzyżyk, to kasownik postawiony przy nucie leżącej akurat na linii, która mówi nam o podwyższeniu dźwięku, anuluje jego działanie i nie podwyższamy dźwięku w tym miejscu.

b) Pauzy

Kolejnym zapisem jest pauza [na schemacie1 - G], której rozkład czasowy ilustruje schemat poniżej. Pauza, którą widzicie na samym szczycie oznacza pauzę w postaci całej nuty. Dalsze zapisy to już macie czytelnie zobrazowane.

To tyle co przygotowałem. Jeśli są jakieś nieścisłości to proszę o korygowanie ich w tym temacie. Pozdrawiam i życzę powodzenia w odczytywaniu zapisu nutowego ;)

Mieszko "Trojden" S.

Pozwoliłem sobie wspomóc się witryną http://pl.wikipedia.org/wiki/Wiki
Niektóre ilustracje z niej właśnie pochodzą.

Na schemacie 1 jest błąd przy Metrum - powinno być 4/4 zamiast 3/4!
_________________
Gość, niech Blues będzie z Tobą ...

P.S. Każdy zalogowany zobaczy swój login w moim podpisie =P pozdrawiam
Dodaj punkt autorowi tego posta
 
 
Więcej szczegółów
Wystawiono 5 punkt(ów):
aeroarte, Przemek, gvintoo, Pulatom, little_sister
gvintoo 


Wiek: 36
Posty: 66
Otrzymał 4 punkt(ów)
Skąd: Łódź
Wysłany: 2009-07-14, 22:45    Odp: [Artykuł] Czytanie zapisu nutowego

Parę uwag na szybko:
długość nut - cała nuta to podstawowa jednostka metryczna, półnuta to pół całej nuty, ósemka to 1/8 całej nuty itd. Całej nuty, nie taktu.
Metrum nie dotyczy całego utworu, tylko do pojawienia się kolejnej definicji metrum - nie jest to bardzo często spotykane, ale szkoda by ktoś zgłupiał widząc przejścia między 3/4 a 4/4.
Metrum opisuje też raczej ilość nut w takcie niż 'ilość dźwięków', i robi to konkretnie 3/4 - trzy ćwierćnuty, 17/16 - siedemnaście szesnastek. Definicja taktu jest powiązana z metrum i jest jednostką zapisu muzycznego - i znowu, nie jest to bicie na 1-2-3-4.
Szesnastki to nie nuty szybsze, ale któtsze.
Fachowa nazwa kropki to kropka :)
Krzyżyk to overbend, a bemol to bend - tak, ale... warto wspomnieć o skalach i o tym, że ten sam dźwięk można zapisać jako jeden stopień z krzyżykiem, a drugi z bemolem.
Generalnie z artykułu można zrobić coś całkiem fajnego :) tylko że wchodzisz na bardzo szerokie pole i nie wiem czy jest możliwe 'szybkie' wprowadzenie do zapisu nutowego. Bo może się zrobić wiele pytań, nieścisłości, i (oby nie) złych nawyków.
Pewnie jak się wyśpię coś jeszcze dorzucę :)
_________________
nie chodzi o to by czuć smutek, tylko o to, by inni go poczuli, a tobie rzucali drobne na piwo
Dodaj punkt autorowi tego posta
 
 
 
Pulatom 


Wiek: 34
Posty: 781
Otrzymał 72 punkt(ów)
Skąd: Czerwona Woda
Wysłany: 2009-07-15, 07:16    Odp: [Artykuł] Czytanie zapisu nutowego

Kawał dobrej roboty, opisałeś to wszystko w bardzo przejrzysty sposób, pkt ode mnie :P .
_________________

Dodaj punkt autorowi tego posta
 
 
 
Trojden 


Wiek: 36
Posty: 377
Otrzymał 16 punkt(ów)
Skąd: Niemcz
Wysłany: 2009-07-15, 08:17    Odp: [Artykuł] Czytanie zapisu nutowego

Dziękuję Ci bardzo gvintoo, za uzupełnienie artykułu. Ten artykuł oparłem o swoją wiedzę i zapewniam Cię, że ona mi w zupełności wystarcza do podstawowego odczytywania zapisu. Kiedy kupiłem książkę "Sekrety Harmonijki" Sławka Wierzcholskiego to były tam solówki właśnie z zapisem nutowym. Ta wiedza pozwoliła mi je odczytać. Wiesz, nie chodzi o to aby być wirtuozem lecz, żeby widząc taki zapis nie rzucić go w kąt, tylko wchodząc na to forum, za pomocą takiego arytkułu i poprawek innych użytkowników, spróbować to odczytać i powiedzieć do siebie "Hej, to w cale nie jest takie trudne" i ostatecznie próbować zagrać dany utwór. Schumanna czy Ravela pewnie grać nie będziemy więc podstawy wystarczą :) Jeśli masz coś co załata te "dziury" albo nieścisłości jak je nazwałeś to wal śmiało a na pewno się to komuś przyda.

[ Dodano: 2009-07-15, 08:18 ]
O, Pulatom i w końcu widać Twój podpis ;)
_________________
Gość, niech Blues będzie z Tobą ...

P.S. Każdy zalogowany zobaczy swój login w moim podpisie =P pozdrawiam
Dodaj punkt autorowi tego posta
 
 
shusty 


Wiek: 33
Posty: 436
Otrzymał 26 punkt(ów)
Skąd: Wałbrzych
Wysłany: 2009-10-14, 17:53    Odp: [Artykuł] Czytanie zapisu nutowego

Ja miałbym małą uwagę, bez znajomości, której ciężko odczytać niektóre utwory.



krzyżyk jest na 5 linii czyli dźwięku F. Trzeba pamiętać, że nie tylko nuty stojące na 5 linii będą miały podwyższony dźwięk, ale każde F we wszystkich oktawach, nawet jeśli przed mini nie stoją inne krzyżyki. (Chyba, że mamy kasownik to zmienia postać rzeczy.) Często w zapisach nutowych krzyżyki stoją na 5 linii, 4 itp. Chociaż w całym utworze nie ma na tej linii ani jednej nuty. Więc trzeba wiedzieć, że to odnosi się do każdego dźwięku w tym przypadku F.

P.S. (Przykład jest podany na 5-linii wiolinowej [oczywiście w basowej jest ta sama zasada])

[ Dodano: 2009-10-14, 17:54 ]
Trojden napisał/a:
każdy dźwięk który akurat na tej linii pada jest w przypadky krzyżyka podwyższany o pół tonu a w przypadku bemola, obniżany o pół tonu.


Nie tylko każdy dźwięk na tej linii podwyższane/obniżany, ale na innych liniach też ;)
Dodaj punkt autorowi tego posta
 
 
gvintoo 


Wiek: 36
Posty: 66
Otrzymał 4 punkt(ów)
Skąd: Łódź
Wysłany: 2009-10-14, 21:12    Odp: [Artykuł] Czytanie zapisu nutowego

shusty, zazwyczaj znaki te wskazują na tonację utworu. Jak znajdę chwilę to opiszę to dokładniej :)
_________________
nie chodzi o to by czuć smutek, tylko o to, by inni go poczuli, a tobie rzucali drobne na piwo
Dodaj punkt autorowi tego posta
 
 
 
Anka83

Posty: 15
Wysłany: 2011-09-30, 21:23    Odp: [Artykuł] Czytanie zapisu nutowego

Są różne fajne i całkowicie darmowe programy do nauki nut.
Najlepszy "kombajn" to z pewnością GNU Solfege, do ćwiczenia zapisu rytmów świetne są Diktus i InTactus.

Nauka nut - darmowe programy (m.in. GNU Solfege, Diktus, InTactus)
Dodaj punkt autorowi tego posta
 
 
IronBone

Posty: 210
Otrzymał 31 punkt(ów)
Wysłany: 2011-10-01, 11:19    Odp: [Artykuł] Czytanie zapisu nutowego

Mnie przydała by się rada jak efektywnie czytać nuty i przekładać to na otwory w harmonijce.
Najprościej dokładnie nauczyć się gdzie która nuta jest i grać. To działa jak mam wszystko w tonacji C. Jak teraz to robić w innych tonacjach?
Na początek jak gramy w pierwszej pozycji - ja sobie wtedy "obcinam" i gram jak w tonacji C, czyli transponuje.
Czy jest jakaś rada (efektywna) przy graniu w innych pozycjach?
Dodaj punkt autorowi tego posta
 
 
  
Odpowiedz do tematu